Profilaktyka stomatologiczna
W większości przypadków chore zęby nie bolą. Tylko dentysta jest w stanie skontrolować, czy wszystko jest w porządku
PROFILAKTYKA – to działania, które mają na celu przeciwdziałanie próchnicy zębów i chorobom przyzębia (tkanki otaczające zęby)
Dlaczego profilaktyka jest ważna?
Bo nawet najlepiej przeprowadzone leczenie nie da gwarancji na piękny uśmiech, jeśli nie będziemy dbać o higienę jamy ustnej.
Jak często należy przeprowadzać zabiegi profilaktyczne w gabinecie stomatologicznym?
Nie rzadziej niż co 6 miesięcy, ale zdarzają się Pacjenci, którzy potrzebują wizyt nawet co 3 miesiące. Wszystko zależy od indywidualnych cech Pacjenta. Nasi lekarze podczas wizyty kontrolnej pomogą dobrać rodzaj potrzebnych zabiegów oraz dostosują ich częstotliwość.
W Centrum Stomatologii na Jana Kazimierza przeprowadzamy następujące zabiegi profilaktyczne:
– scaling ultradźwiękami (profesjonalne usuwanie kamienia)
– piaskowanie (usuwanie przebarwień i osadów przy pomocy specjalnej piaskarki)
– fluoryzacja (nakładanie na zęby stężonych preparatów fluorowych, które mają wzmocnić szkliwo)
– lakierowanie (pokrywanie powierzchni zębów specjalistycznym lakierem, z którego uwalnia się fluor)
– lakowanie (zabezpieczanie zdrowych zębów przed próchnicą poprzez wypełnianie bruzd)
– instruktaż higieny jamy ustnej (nauka szczotkowania i używania nici dentystycznej, dobór najlepszej szczoteczki i preparatów do codziennej higieny).
Najważniejszym celem profilaktyki stomatologicznej stosowanej w Centrum Stomatologii na Jana Kazimierza jest:
– utrzymanie zębów przez całe życie,
– utrzymanie prawidłowych czynności narządu żucia,
– eliminacja bólu i dolegliwości związanych z nieprawidłowym uzębieniem (braki zębowe, choroby przyzębia).
Niewątpliwie, aby utrzymać zęby przez całe życie w jak najlepszej kondycji należy stosować:
– higienę jamy ustnej,
– zdrowe odżywianie,
– preparaty zawierające fluor,
– wizyty kontrolne – 2 razy w roku, raz na 6 miesięcy.
Dla powodzenia i sensu działania profilaktyki zdrowia jamy ustnej, niezwykle ważne jest to, aby wykryć jak najwcześniej objawy choroby oraz zatrzymać je i nie dopuścić do jej ewentualnego rozwoju. Z doświadczenia wiemy, że u pacjentów, którzy już przebyli leczenie, profilaktyka zmniejsza do minimum skutki choroby i następstw ich leczenia.
CO WARTO WIEDZIEĆ O HIGIENIE JAMY USTNEJ?
Istnieją następujące zasadnicze sposoby oczyszczania uzębienia:
– szczotkowanie zębów
– czyszczenie przestrzeni między-zębowych
– spożywanie pokarmów oczyszczających
– płukanie jamy ustnej
– guma do żucia
Celem tych sposobów jest niedopuszczenie do powstania dojrzałej płytki nazębnej (wytwarzającej kwasy), a jeśli płytka już powstała to możliwie jak najszybsze jej usunięcie.
HIGIENA JAMY USTNEJ W RÓŻNYM WIEKU I ŚRODOWISKACH
OKRES NIEMOWLĘCY – od 1 miesiąca życia – powinno rozpocząć się zabiegi higieniczne w tym celu mama powinna wały dziąsłowe przemywać rumiankiem czy wodą, tak samo pierwszy ząbek w szóstym miesiącu życia. Przynajmniej 2 razy dziennie należy oczyszczać wały dziąsłowe za pomocą nawiniętego na palec zwilżonego gazika lub specjalnej szczoteczki. Gazik zwilżamy w przegotowanej wodzie lub na parze rumianku, ok. 6 miesiąca życia pojawiają się pierwsze ząbki mleczne, należy oczyszczać je jak wyżej- BEZWZGLĘDNIE PRZED SNEM PO OSTATNIM POSIŁKU.
OKRES PONIEMOWLĘCY – Dziecko oczyszcza zęby szczoteczką i wodą pod stałą kontrolą lub z pomocą rodziców – od 1 roku życia do 3 roku życia – dziecko powinno dostać miękką szczoteczkę do zabawy tak aby mogło się przyzwyczaić i wyrobić prawidłowe nawyki, ale oczyszczanie zębów nadal wykonują rodzice. Ok. 2,5 roku najczęściej są już obecne wszystkie zęby mleczne, wtedy dziecko powinno już mieć oczyszczone zęby minimum 2 razy dziennie.
OKRES PRZEDSZKOLNY – nadal konieczny jest nadzór osób dorosłych – od 3 do 6 lat, to nauka prostej metody szczotkowania- kółeczek, pasta do zębów z fluorem 0, 02 – 0, 05 F , , w tym wieku dzieci powinny oczyszczać zęby 2 razy dziennie oraz dodatkowo po spożyciu słodyczy. Wskazane jest także spożywanie pokarmów oczyszczających: np. marchew, jabłko, chleb razowy. Dziecko powinno traktować szczotkowanie, jako czynność konieczną tak jak umycie rąk przed posiłkiem, ważne jest nastawienie rodzica i nauka od lat najmłodszych.
OKRES SZKOLNY – od 6 do 18 lat, czyszczenie zębów nadal metodą kółeczek, ale od 11 roku życia szczoteczka już twardości średniej, może być elektryczna, dodatkowo ruchu wymiatające, minimum 2 razy dziennie po posiłkach, następnie pasta do zębów z fluorem 0,12 – 0,15 F, kontynuacja spożywania pokarmów oczyszczających. Wskazana jest kontrola uzębienia przez rodziców w okresie wymiany uzębienia mlecznego na stałe (pojawia się niechęć szczotkowania). W tym wieku wiele dzieci nosi aparaty ortodontyczne, więc wymagana jest doskonała higiena – po zdjęciu aparatu także oraz utrzymanie aparatu w warunkach higienicznych (np. aparaty ruchome).
DOROŚLI – efektywność oczyszczania zębów zależy od stanu ich wiedzy na temat przyczyn i skutków próchnicy. Oprócz szczoteczki, powinni używać nitki dentystycznej oraz płynów do płukania. Nitka umożliwia usunięcie resztek pokarmowych z przestrzeni między-zębowych niedostępnych dla najlepszej szczoteczki. Bardzo dobrym wyborem jest używanie szczoteczek elektrycznych.
KOBIETY W CIĄŻY – wymagana szczególna dbałość o higienę jamy ustnej i dodatkowo ograniczenie słodyczy. Powinny odbywać się w tym czasie regularne kontrole w gabinecie stomatologicznym. Kobiety w ciąży mają znacznie zmniejszone wydzielanie śliny- to ma duży wpływ na próchnicę. Natomiast pod wpływem hormonów może dojść do zmiany składu śliny jak również zmniejszonego jej wydzielania a także częściej dochodzi do obrzęku i zapaleń dziąsła- gingivitis gravidarum- zapalenie dziąseł ciążowe. Powyższe czynniki w połączeniu z brakiem higieny powodują nasilenie próchnicy. Zaleca się: leczenie zębów w czasie ciąży lub przed, które nie ma wpływu na rozwijające się w łonie matki dziecko. U KOBIET KARMIĄCYCH, gdy jest zła higiena jamy ustnej, możliwa jest sytuacja kiedy bakterie mogą być przeniesione na dziecko.
HIGIENA OSÓB Z UZUPEŁIENIAMI PROTETYCZNYMI, TAKMI JAK KORONY CZY MOSTY:
Osoby te powinny używać:
– specjalnych nitek dentystycznych – między przęsłem a dziąsłem.
OSOBY MAJĄCE WSZCZEPIONE IMPLANTY:
– poleca się metodę Bassa- kieszonkową
– nitkę dentystyczną Super floss
– szczoteczkę jednopęczkową o średnicy 0,12 i mniej- czyli bardzo miękką
– irygacje ze słabym strumieniem płynu
ROLA FLUORU W PROFILAKTYCE PRÓCHNICY:
Pacjentom proponujemy nałożenie fluoru, zwłaszcza po zabiegach takich jak usuwanie kamienia nazębnego i osadu (scalingu).
Dlaczego? Otóż fluor jest to pierwiastek śladowy, mikroelement, który powoduje remineralizację dla plamy próchniczej, remineralizacja jest procesem, w którym następuje – po nałożeniu fluoru- zjawisko mineralizacji, czyli procesu uwapnienia. Dzieje się to także za pośrednictwem śliny, która zawiera substancje buforowe i wapń.
ZĄB, KTORY JEST WOLNY OD PŁYTKI NAZĘBNEJ – NIE JEST NARAŻONY NA KWASY KTÓRE POWODUJĄ POWSTAWANIE PRÓCHNICY!!!
FLUOR TAKŻE:
– działa przeciwbakteryjnie
– zwiększa odporność szkliwa na próchnicę
– blokuje kanaliki zębinowe szkliwa.
Profilaktyczne działanie fluoru na szkliwo zależy od ilości nałożonego fluoru i szybkości jego wbudowywania. Na tym opierają się różne metody profilaktyczne stosowania fluoru. Nabytą odporność w pierwszych latach traci się w kilka lat po zaprzestaniu dowozu fluoru, czyli nie ma trwałej odporności na próchnicę bez stałego dowozu fluoru. Profilaktyczne działanie fluoru przed próchnicą ma miejsce właściwie tylko wtedy, gdy jego związki podaje się regularnie przez całe życie.